Met inspirerende verhalen en ideeën vertrokken de Vruchtbare Kringloop deelnemers na afloop van de excursie aan biologische melkveehouderij Kraanswijk weer naar huis. Vooral de mestvergister op het erf in Groenlo wekte de interesse van de Overijsselse melkveehouders.
Gedurende het project Vruchtbare Kringloop Overijssel maken de deelnemende melkveehouders geregeld excursies naar andere melkveehouderijen. Om inspiratie en ideeën op te doen. Tom Baak van DLV Advies nam zijn groep afgelopen week mee naar de Koeientuin Kraanswijk. “Mijn groep heeft een gemiddelde jaar productie van 9 ton melk. De deelnemers zijn eigenlijk continu op zoek naar efficiënter werken, ook wat betreft stikstof en fosfaat. Het beter benutten van de drijfmest is dan het onderzoeken waard.”
Efficiënter werken (oftewel kringlopen sluiten) draagt niet alleen bij aan de portemonnee maar ook aan de klimaatdoelstelling voor melkveehouders.
Melkveehouders voegen nu vaak water toe aan de drijfmest zodat – met name in de zomer – stikstof en fosfaat beter benut wordt. De ammoniakemissie daalt en de benutting van de drijfmest stijgt. “Op de biologische melkveehouderij Kraanswijk staat een mestvergister, waarbij zowel drijfmest als co-producten worden vergist. Als eindproduct blijft er digestaat over en vooral de werking van dit digestaat heeft belangstelling van de groep, omdat het te gebruiken is als meststof.” Een van de VKO-deelnemers wil de overstap naar vergisten sowieso maken en is bezig met de realisatie van een monovergister.
Gas door vergisting wordt elektriciteit
Centraal tijdens het bezoek staat de vraag: Hoe werkt nou praktisch mestvergisting en wat is de toepasbaarheid van het eindproduct? “Chris Bomers heeft veel vragen kunnen beantwoorden”, aldus Baak.
In de installatie op het erf van Kraanswijk wordt eigen koeienmest, biologische pluimveemest en groente- en tuinafval vergist. Baak: “Kraanswijk moet een deel van de mest weer kwijt, anders klopt de eigen mestbalans niet.” Dat doen ze bij Kraanswijk door de verblijfstijd van de mest in de vergister te verlengen door de temperatuur te verhogen. “Daarna kan het naar biologische akkerbouwers in Duitsland worden geëxporteerd of naar glastuinders in eigen land, waardoor Kraanswijk de kringloop weer sluit.”
Het gas dat wordt gevormd bij vergisting wordt omgezet in elektriciteit. Een groot deel is voor eigen gebruik, elektriciteit die niet wordt gebruikt gaat via een transformator het elektriciteitsnetwerk op.
Dunne en dikke fractie
De mestvergister die een van de VKO-deelnemers installeert is alleen voor zijn eigen drijfmest, dit is mono vergisting. De zoektocht is om hierbij zoveel mogelijk dagverse mest te kunnen gebruiken in de installatie. Baak: “Tijdens het bezoek hebben we ideeën opgedaan, zoals de vocht doorlatende vloer in de stal van Kraanswijk.”
Die vloer maakt de scheiding tussen de dikke en dunne fractie van rundveemest direct mogelijk. “In urine zit geen energie, dus dat wil je eigenlijk niet in de mestvergister hebben”, weet Baak. De vloer is nog steeds in ontwikkeling, maar de scheiding tussen dik en dun geeft naast dagverse mest al een verlaging van de ammoniakemissie.
Foto’s van Kraanswijk.nl (Koeientuin Kraanswijk in Groenlo)