Heeft het toedienen van Bokashi effect op de maïsteelt? Wat is het effect van verschillende varianten bemesting en is het tijdstip van onderzaaien van een groenbemester van belang? Dat en meer zoekt het project Vruchtbare Kringloop Overijssel (VKO) deze zomer uit. In de buurt van Balkbrug is een demoveld aangelegd met onder andere verschillende bemestingstoepassingen.

Het demoveld is aangelegd op een perceel van 2,5 hectare van melkveehouder Peter van den Bosch uit Balkbrug. Het perceel wordt permanent voor maïsteelt gebruikt, omdat het op afstand van het bedrijf ligt. De melkveehouder is zich bewust van het belang van een gezonde bodem en past al enkele jaren niet-kerende grondbewerking toe. ‘Zou houd je de organische stof bovenin’, legt hij uit. Daarnaast past hij rijenbemesting toe voor een betere benutting van de mineralen. Hij was dan ook snel bereid mee te werken aan een demoveld toen loonwerker Harry Koonstra hem vroeg.

Vragen uit de praktijk

Het demoveld is een samenwerking van Vruchtbare Kringloop Overijssel, loonwerker Koonstra, Agrowin (groothandel in gewasbeschermingsmiddelen), mengvoederbedrijf Feijen en groeispecialist Van Iperen . Op het demoveld zijn verschillende bemestingsmethoden naast elkaar gelegd. Zo wordt bijvoorbeeld gekeken naar het effect van meststoffen met sporenelementen. ‘Het is geen onderzoek’, benadrukt projectleider Bert Muller van VKO. ‘Op de demovelden – er zijn er vier in Overijssel – proberen we dingen uit naar aanleiding van vragen uit de praktijk. Vervolgens organiseren we excursies en bijeenkomsten waarin de verschillende objecten worden vergeleken en toegelicht.’

Organische stof

Het behoud van voldoende organische stof in de bodem is bij permanente maïsteelt op zandgrond een actueel item. Organische stof is belangrijk voor bodemleven, de mineralenbenutting en het vasthouden van water voor de plant. Voor de organische stofvoorziening en het voorkomen van minerenuitspoeling moet een vanggewas worden ingezaaid, dat ook als groenbemester dient. ‘Deze groenbemester is in de praktijk niet altijd voldoende om het organische stofgehalte op peil te houden. Daarom kijken we nu ook naar andere manier van organische stoftoediening. Op de ene helft van het perceel is Bokashi – gefermenteerde organische stof met toegediende effectieve mineralen en steenmeel- toegepast, op de andere helft niet. Het effect op plant en bodem gaan we nauwkeurig volgen door intensieve bemonstering,’ legt Muller uit.

Groenbemester

De groenbemester zelf is ook onderdeel van verschillende ‘proeven’. Omdat vanaf 2019 na 1 oktober bijna geen groenbemester meer gezaaid mag worden, zal steeds meer gekozen worden voor onderzaai van gras. Maar dat heeft wel weer gevolgen voor de gewasbescherming. Dat geldt ook voor een niet-kerende grondbewerking in plaats van ploegen.

Vergelijken

Al deze facetten worden op het demoveld vergeleken. Teeltbegeleider Arjan Bos van Agrowin richt zich op de advisering van gewasbescherming. ‘We moeten op een andere manier gaan nadenken hoe een gewas schoon te krijgen en te houden is. Gladvingergras bijvoorbeeld, is een hardnekkig onkruid dat chemisch moeilijk aan te pakken is. Voorheen waren die mogelijkheden er chemisch wel, nu niet meer. De lastige onkruiden moeten op een andere manier bestreden gaan worden.’ ‘Chemische gewasbescherming komt steeds meer in dienst te staan van mechanische, in het verleden was dat vaak andersom’, vult Muller aan.

Wisselend beeld

Het demoveld aan de Westerhuizingerweg bij Balkbrug is op 7 mei ingezaaid en laat een wisselend beeld zien. De maïsplanten op het deel waarin Bokashi is ondergewerkt, lijken beter ontwikkeld dan die op het deel met alleen drijfmest. De Bokashi is nauwelijks nog in de bodem terug te vinden, terwijl de drijfmest hier en daar nog wel te vinden is. Conclusies zijn nog niet te trekken, benadrukken Bos en Muller. Daarvoor is het nog te vroeg en moeten ook andere aspecten worden vergeleken. Muller: ‘We volgen de groei gedurende het seizoen. Daarvoor nemen we onder meer bladmonsters en in het najaar onderzoeken we het bodemleven en de mineralentoestand van de bodem. We willen goed vastleggen wat er gebeurt in de bodem, zowel chemisch als biologisch.’

Succesvolle demodag

Inmiddels heeft op 12 juni een succesvolle demodag op het perceel van Peter en Klara van den Bosch van zuivelboerderij De Waard plaatsgevonden. Rond 90 belangstellende veehouders en loonwerkers kwamen kijken naar een roterende schoffel met zaaiinrichting voor het onderzaaien van Italiaans raaigras, die Loonwerker Koonstra demonstreerde.

Daarnaast gaven de deskundigen van Agrowin, Van Iperen, ‘bokashi-makers’ van Bij de Oorsprong en Evers Agro B.V. uitleg bij de verschillende teeltstroken. De deelnemers aan de demo konden onder andere met eigen ogen zien wat het verschil in wortelontwikkeling was tussen maïs gezaaid op ruggen en ‘traditioneel’.