Op 2 februari 2021 organiseerde Vruchtbare Kringloop Overijssel het webinar ‘Een goede kuil in het najaar start nu’ met Piet Riemersma. Kijk dit webinar nu terug!
Kijk het webinar ‘Een goede kuil in het najaar start nu’
Ruwvoerspecialist Piet Riemersma ging met je in gesprek over goed ruwvoer realiseren. Hij besprak de samenstelling van een goede kuil en hij vertelde op welke manier de plant stikstof (N) opneemt. Riemersma gaf daarna aan welke stikstof belangrijk is voor een goed gewas. Ten slotte deelde Piet Riemersma zijn vier focuspunten namelijk: najaar geen zware snede en droog inkuilen, bemest je perceel specifiek, bepaal het maaimoment aan de hand van je rantsoen (maisaandeel) en kies voor de juist vorm stikstof. De sheets die getoond werden tijdens het webinar staan hier.
Vraag en antwoord
Hieronder een overzicht van de gestelde vragen door kijkers met de antwoorden van Piet Riemersma.
Is stalvoeren in het najaar niet interessanter momenteel? De laatste drie jaar een mooi najaar gehad: voer direct bij de koe en geen inkuilverliezen dan wel broei in de kuil?
Stalvoeren geeft een goede benutting van het gras, kost wel arbeid en gaat 7 dagen in de week door. Wel wordt minder ingekuild wat ook arbeid bespaard. Het land moet goed berijdbaar zijn
onder herfstomstandigheden: je mag niks kapot rijden wat structuurschade oplevert en ook opbrengst.
Is een droge voorjaarskuil combineren met najaarskuil met hoog eiwit (200-220 gr) bij weinig eigen mechanisatie, ook een goed strategie?
Deze kuilen combineren goed en is een prachtig systeem, let wel op dat de koeien niet gaan selecteren op het rantsoen.
Wat is het beste kuilgras om bij te voeren bij stalvoeren?
Droge kuil die rust brengt voor de koe, geen hoog Re maar wel een mooie DVE/OEB verhouding.
Bij later bemesten in het jaar word de benutting in het jaar slechter, klopt dat?
Het is belangrijk goed naar de stikstof vorm te kijken, laat bemesten betekent ook automatisch dat de natuur er ook nog niet klaar voor is. Bij een positief geladen stikstof zit deze gebonden
aan het klei-humus-complex en wordt alleen benut als de plant gaat groeien. Dit is zelfregulerend.
Is bij gedeelde giften nitraat een probleem?
Nitraat opdelen is je verliezen beperken. De eerste gift is te vroeg en wordt opgeslagen in het bodemvocht en er kan gemakkelijk verlies optreden (uitspoelen). De tweede gift komt dicht bij je
maaimoment en veroorzaakt gemakkelijk Nitraat in het gras. Het is een slechte benutting van je stikstof.
Klaver is nogal een moeilijk gewas om te verbouwen. Maakt klaver nu nitraat voor zichzelf of voor de omgeving?
Klaver produceert geen nitraat maar Ammonium, dit ammonium wordt omgezet naar Nitriet door de Nitrosomonas bact. deze wordt omgezet door de Nitrificerende bact. naar Nitraat en wordt via
verdamping van de plant opgenomen. Dit proces gebeurd bij het vervangen en afsterven van de worteltjes van de klaverplant en vind plaats in de tweede groeihelft van het seizoen.
Er wordt wel eens gezegd dat je de grond in het voorjaar moet wakker maken met een (kunst)mest gift. Klopt dat?
De zon is de grote schakelaar in de natuur, als de temperatuur oploopt dan wordt de plant actief en gaat zich klaar maken voor een nieuw seizoen. Op dat moment is er weinig verdamping en
neemt de plant positief geladen Stikstof op (ammonium/Ureum)
Met welke bodemtemperatuur kun je starten met bemesten in het voorjaar?
Als de natuur gevoelsmatig klaar is en ontwaakt, dit is meestal rond de 10 C bodemtemperatuur.
Als de CEC (klei-humus-complex) vol zit, kan dan de ammonium nog worden opgeslagen?
Alle elementen hebben een verschillende kracht om op het Klei-humus-complex te plakken, ammonium is sterk en plakt altijd vast.
Voor de duidelijkheid: in het voorjaar geen KAS, maar later in het seizoen wel?
KAS gaat naar binnen bij de plant door middel van verdamping, gebruik deze meststof dan ook op het moment dat er verdamping is. In het voorjaar is er weinig of geen verdamping gebruik
dan Ureum.
Werkt ureum wel op organische stof-arme gronden?
Als de grond heel arm is onder de 2% organische stof dan werkt Ureum veel moeilijker. Het is op deze bodems erg raadzaam om te gaan werken aan het verbeteren van de organische stof.
Wat voor effect heeft mest verdunnen met water richting de dip in het bodemleven? (sleepslangen)
Voor de dip niet zoveel mest en urine blijft en moeilijke combinatie, wel heeft het veel invloed op de snelheid en ammoniak emissie.
Als er witte wortels groeien, moet er toch N beschikbaar zijn?
Witte wortels geven aan dat er activiteit bij de plant is, er is dan meestal weging of geen verdamping en gebruikt de plant ammonium.
Wij geven al jaren de eerste snede anasol met 9 % ammonium, 4.5 % nitraat en 1.5 ureum. Is dit dan een goede meststof?
Voor het voorjaar is ammonium en Ureum goed, onze visie is om in het voorjaar geen Nitraat te gebruiken. Er zit Nitraat in Anasol.
Er zijn veel mestpreparaten , hoe weet je welk product werkt ?
Dit is lastig, er zijn geen goede protocollen voor de mest en de metingen onderling verschillen. Er zijn dan ook geen goede cijfers voor deze producten.
Wat is de invloed van anasol bemesting (vloeibaar) in het voorjaar ten opzichte van korrelmeststof?
De meeste korrelmeststoffen bevatten 40-50% nitraat, de meeste vloeibare meststoffen liggen lager. Wij werken met 100% ureum zonder chemische toevoegingen. Een groot voordeel van
de veldspuit is dat er precies bemest wordt en er een vierkant gegroeid gewas staat zonder strooibanen.
Ik hoor je praten over preparaten in de mest. Zijn er middelen die echt wat toevoegen?
Er zijn producten die voegen wat toe, maar het is lastig de goede cijfers eronder te krijgen en de metingen verschillen erg veel. Zelf heb ik putten behandeld met bacteriën die gemeten zijn in de
mestkelder (Eurofins) en opbrengst op het land.
Hoe kijken jullie aan tegen bodem enten met bijv. MYRAZONIT?
Er zijn op dit moment erg veel producten in de markt, in de toekomst zullen wij meer gebruik maken van toegevoegde preparaten zoals; bacteriën, zeewierextracten en bio stimulanten.
Wel wordt de veldspuit dan erg belangrijk om de verdeling van deze producten goed te krijgen.
Wat vind je beter, vloeibare stoffen of korrels?
Vloeibaar, deze is veel nauwkeuriger en is veel beter inzetbaar bij bv bio stimulanten. Ook is het spuitbeeld vele malen beter dan een strooibeeld wat opbrengst kost.
Wat is de beste meststof?
Stabiele vloeibare meststof 100% Ureum waar geen chemische middelen in zitten die invloed hebben op het bodemleven.
Je had het over bodemtemperatuur, maar wanneer meet je die dan? Want ik heb wel eens wat geexperimenteerd met bodemtemperatuur meten, maar ’s morgens is die zo maar paar graden lager dan ’s middags als de zon schijnt!
Bodem temperatuur is lastig en wordt medebepaald door de grondsoort. Zand vliegt heen en weer in temperatuur. Veen blijft lang koud en warmt moeilijk op, als de temperatuur hoog is houdt hij dit ook erg lang vast (werkt isolerend) warmt geleidelijk op. Klei warmt geleidelijk op duurt langer voor de temperatuur bereikt wordt maar verliest de temperatuur in de herfst sneller dan veen.
Is de T-som dan niet een betere graadmeter?
Kun je mee werken maar de rijdbaarheid van de bodem is bepalend. Met een positief geladen meststof is de temperatuursom niet zo interessant. Deze meststof spoelt niet uit en wordt alleen
benut als de plant gaat groeien.
Naast stikstof zijn meer elementen belangrijk toch?
Zwavel is belangrijk, aar ook alle sporen elementen zijn bepalend voor een evenwichtige kuil. Deze sporenelementen zijn opgeslagen in het planteiwit en werken niet belastend in het dier bij
een hoge hoeveelheid. Deze elementen gaan weer de kringloop in.
Kun je iets zeggen over de verzurende werking van positief geladen meststoffen en hoe je daar op inspeelt?
Het is altijd belangrijk de pH van de bodem in orde te hebben. Tijdens het ionisatie proces scheidt de plant H+ af die verzurend werkt in de rhizosfeer (voedingsgebied plant). Deze pH is lager dan
de meststoffen die erbij gebracht worden en kunnen dus niet verzurend werken. Wel moet de pH teruggebracht worden door het CO3 (carbonaat) gedeelte wat in het bodemvocht aanwezig is. Een
meststof werkt niet verzurend als de plant groeit.
Afgelopen jaar hadden wij Fosforgebrek, laatste jaren een trend van Koper, Kobalt en Selenium gebrek. Wat te doen?
Fosfaat is een probleem die mag niet aangekocht worden. De andere sporenelementen kunnen met een veldspuit erbij gebracht worden in samenwerking met de stikstof bemesting. Ook een
gestabiliseerde aangezuurde Ureum meststof kan positief werken, door het zuur worden de elementen plant opneembaar gemaakt.
Met ureum gebruik is bij droog weer meer kans op vervluchtiging?
Bij onbehandelde Ureum klopt dit, wanneer wij praten over gestabiliseerde aangezuurde Ureum wordt de vervluchtiging tegen gegaan. Dit is aangetoond door de NMI.
Adviseer jij om kunstmest toe te dienen na of voor de eerste drijfmestgift?
Met een positief geladen meststof kun je voor de mest de meststof er al op rijden; hij kan niet uitspoelen.
Met welke omstandigheden houd je rekening bij bemesting?
Voor vloeibare bemesting moet goed rekening houden met vorst, er kan dan gemakkelijk verbranding optreden wat er naar uitziet maar geen opbrengst kost.
Het fosfaat wordt steeds lager in de kuilen: hoe los je dit in de toekomst op in de bodem, zodat het kuil niveau weer op peil komt?
Meestal ligt er een grote voorraad in de bodem, deze is alleen niet altijd plant beschikbaar. Er zijn bepaalde bacteriën die er voor kunnen zorgen dat er beter gebruik kan worden gemaakt
van de P-voorraad.
Welk inkuilmiddel werkt volgens jou het beste?
Afhankelijk van je ds van de kuil:
< 30% ds melkzuur bacteriën
30-50% ds Melkzuur + Azijnzuur bacteriën (Buchneri en Hilgardii)
Wanneer kun je het beste maaien?
Afhankelijk van je rantsoen (mais aandeel). Zie ook het plaatje links.
Mijn buurmannen hadden ook ureummeststof gebruikt in het voorjaar en ook een veel lager Re dan gepland. Hoe kan dat?
Het Re kan wel veel lager zijn, maar het eiwit is vollediger en het aandeel Nitraat NH3 en NPN is lager. Dit is veel minder belastend voor de koe en kost geen energie. Deze energie die hij niet
verbruikt voor afbraak kan hij gebruiken voor de melkproductie. In de praktijk zien wij dan meestal veel melk laag Ureum.
Hoe kuil je goed en droog in in november?
Dit blijft lastig om een herfst kuil droog te krijgen. Als het lukt dan is dat mooi, als hij te nat is dan melkzuur bacteriën toevoegen om de clostridia lastig te maken.
Is het een optie om najaarsgras eventueel in balen te persen e? Dan heb je geen kuil los liggen…
Goed systeem kun je de baal ook als correctie (eiwit) in je rantsoen gebruiken. Wel proberen zo Droog mogelijk te krijgen.
Kunnen we door het bemesten met ureum en ammonium ook vastgelegde fosfaten beschikbaar krijgen?
Door het ionisatie proces komt H+ vrij in de Rhizosfeer, dit zuur heeft invloed op het vrijkomen van fosfaat.
Kun je de ureum meststof in korrel vorm zonder de urease remmer te strooien? Er van uit gaan dat het strooimoment gelijk is aan dat wat je aan gaf…
Nee, gewone Ureum geeft een te groot risico op ammoniak vervluchtigen (20-28%) en levert hierdoor risico op. In Duitsland is een verbod of komt er een verbod op Ureum die onbehandeld is. Als je het toch wil gaan gebruiken dan kun je de volgende twee dingen doen:
Strooien en het moet gelijk ingeregend worden
Onderwerken dan kan er niks vervluchtigen
Deze twee optie zijn niet mogelijk of erg risico vol, vandaar mijn antwoord NEE.